Jakim językiem mówi Twój księgowy? – definicje “księgowe”
Dzisiejszy wpis z definicjami “księgowymi” to odzew na prośbę o pomoc księgową, jaką przeczytałam na pewnej grupie dla przedsiębiorców. Prośba była motywowaną tym, że “Mamy co prawda swoją księgową, ale kurcze…. Wiecie jak jest – wolę porozmawiać z Wami w języku, który znam, bo naprawdę… Hasło “księgowość” otwiera w mojej głowie wrota piekieł…??”
Naprawdę osoby prowadzące firmę mają takie problemy? To smutne, że zwracają się do obcych ludzi, bo uważają, że ich księgowy mówi innym językiem.
Nie od dziś wiadomo, że “język księgowych” jest branżowy, posiada swoje specyficzne nazewnictwo i definicje i skróty – VAT, PIT, JPK. Jednak jestem zdania, że właśnie po to powstał ktoś taki, jak księgowa, żeby miedzy innymi takie rzeczy tłumaczyć.
Przy każdej rozmowie z klientem, staram się mówić i tłumaczyć wszystkie aspekty i definicje podatkowe, tak, aby były zrozumiałe. Często podaję przykłady, tworze diagramy, zapisuję kwoty. Wszystko po to, aby obie strony były ze spotkania zadowolone i znalazły odpowiedź na nurtujące kwestie.
Poniżej przedstawię podstawowe skróty i definicje, jakie mogą przewijać się w codziennym kontakcie z księgowym i urzędem skarbowym.
Nikt nie jest bez VAT – definicje
Po sieci krąży mem ze zdjęciem premiera Morawieckiego i podpisem “Nikt nie jest bez VAT”. Oczywiście przewrotne stwierdzenie i prawdziwe. Każdy z nas ma do czynienia z VATem nawet każdego dnia – wystarczy zrobić zwykłe zakupy w warzywniaku.
VAT – value-added tax, co w języku ustawowym nazywane jest “podatkiem od towarów i usług”. Pobierany jest on niestety na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami (podatek obrotowy). Jego wartość jest doliczana do każdej transakcji. Słynne 23%, 8% lub 5%, które zobaczycie na większości paragonów i faktur.
Wartość netto towaru lub usługi – jest to wartość towaru lub usługi przed doliczeniem do niej podatku VAT.
Wartość brutto towaru lub usługi – jest to wartość towaru lub usługi po doliczeniem do niej podatku VAT.
Podatek VAT naliczony – podatek VAT wykazany na fakturach zakupowych do firmy.
Podatek VAT należny – podatek VAT wykazany na fakturach sprzedaży. Jak nazwa wskazuje, co do zasady podlega on ogólnie wpłacie do Urzędu Skarbowego. Jednak robiąc zakupy na firmę masz prawo do pomniejszenia VATu należnego o podatek VAT z faktur zakupowych.
Deklaracja VAT i plik JPK_VAT
Deklaracja VAT – informacja składana do Urzędu skarbowego uwzględniająca cały podatek VAT należny i naliczony z danego okresu. Pokazujemy w niej również ilość podatku, jaka musi zapłacona za dany miesiąc czy kwartał. W sytuacji, gdy podatku VAT naliczonego jest więcej w danym okresie, niż podatku VAT należnego można uzyskać zwrot tego podatku. Można też przenieść go na kolejny miesiąc.
Plik JPK_VAT – Jednolity Plik Kontrolny – jest zbiorem (bazą) danych, tworzonym z systemów informatycznych. Zawiera on informacje o wszystkich fakturach sprzedażowych i zakupowych za dany okres, uwzględnionych w deklaracji VAT.
No dobrze. Definicje już znamy. Jednak czy wiesz czy musisz być VATowcem? To temat na co najmniej jeden osobny wpis. Często pojawiające się pytanie wśród klientów to: “Co lepiej wybrać ryczałt czy VAT?”. Pojęcia, które się wykluczają, są stawiane na równi. Z tego względu powstanie osobny wpis na temat tego, kto musi zostać vatowcem i co to właściwie oznacza.
Nie licząc PITu, ZUSu i VAT..
Nie licząc zysków ani strat..
W kontekście ZUS – oczywiście skrót oznacza Zakład Ubezpieczeń Społecznych, lub jak kto woli Zakład Utylizacji Składek.. Niemniej jednak z tym tematem odsyłam Was do wpisu: Wszystko co musisz wiedzieć o ZUS – część I składki. Znajdziecie tam wszystkie podstawowe informacje o tej instytucji.
PIT – podatek dochodowy – oczywiście może wam ten skrót kojarzyć się z “wypełnieniem PITa na koniec roku”. I słusznie. W Picie pokazujemy dochody za dany okres i wyliczamy na jego podstawie podatek dochodowy.
Jeżeli chodzi o formy opodatkowania podatkiem dochodowym działalności to mamy ich kilka do wyboru:
- podatek progresywny,
- liniowy,
- ryczałt,
- kartę podatkową.
Wybór formy opodatkowania zależy od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej i wysokości planowanych dochodów w firmie. Poświęcę temu osobny wpis, bo jest to temat, od którego nie można uciec. Z drugiej strony nie da się go opisać w kilku zdaniach.
Przychody i koszty – przychody to pieniądze, jakie otrzymujemy za sprzedawane towary i usługi. Koszty natomiast to wydatki jakie wykonujemy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Dochód – to nadwyżka przychodów nad kwotą kosztów, od której wyliczamy podatek dochodowy.
Strata – to nadwyżka kosztów nad kwotą przychodów w firmie.
KUP – koszt uzyskania przychodu – jest to każdy wydatek, który ma związek z prowadzona działalnością gospodarczą. I jednocześnie nie jest wprost wymieniony w ustawie o podatku dochodowym, jako koszt, który KUPem nie może być, jak np. reprezentacja, czy alkohol.
CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. Można tam sprawdzić informacje o istniejących w Polsce jednoosobych przedsiębiorstwach.
Pytania i odpowiedzi
Mam nadzieję, że trochę rozjaśniłam Tobie te księgowe definicje.
Oczywiście zachęcam Was do zadawania pytań, czy to w komentarzach, czy przez formularz kontaktowy. Pamiętajcie nie ma głupich pytań! Każdy kiedyś zaczynał i ma prawo być zielonym w danym temacie. Klienci często piszą, że “nie zrozumiałem, ale głupio tak było zapytać, bo to pewnie dla Pani oczywiste”. To główny problem, bo nie można robić czegoś, czego się nie rozumie. Po to są rozmowy i konsultacje.
Dla przyszłych przedsiębiorców polecam też stronę Ministerstwa Przedsiębiorczości www.biznes.gov.pl/pl. Jest tam mnóstwo przydatnych informacji, jeżeli mimo wszystko czujecie potrzebę zapoznania się z tematem przed pierwszym kontaktem z księgowym.
Zapraszam do konsultacji i współpracy wszystkie osoby, które zamierzają otworzyć swoją pierwszą działalność i potrzebują pomocy księgowej.