Nowy limit transakcji gotówkowych od stycznia 2017
W przypadku transakcji w walucie obcej należy dokonać jej przeliczenia na złotówki po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień wykonania tej transakcji.
Mimo, iż przepisy działają już 9 miesiąc, często pojawiają się wątpliwości dotyczące tego limitu. Bazując na Ustawie oraz na doświadczeniu swoim i innych księgowych oraz samych przedsiębiorców postanowiliśmy przyjrzeć się różnym przypadkom, które mogą budzić wątpliwości. Postaramy się poprzeć przykładem każdą sytuację, aby wszystko było jasne, a pomoże nam w tym historia Pana Wojtka ?
Czym jest w takim razie transakcja?
- występuje pomiędzy co najmniej dwoma stronami;
- wywołuje ona jakiś skutek prawny określony w umowie (zawartej w dowolnej formie);
- może polegać na wykonaniu jednej lub większej ilości płatności;
- ma związek z wykonywaną przez strony działalnością gospodarczą;
- posiada swoją wartość określoną w umowie.
1. Zanim zarejestrujesz działalność
Każdy przedsiębiorca zanim zarejestruje działalność gospodarczą może nabywać towary lub usługi pod warunkiem, że będą one wykorzystywane w ramach prowadzenia tej działalności. W takim wypadku limit gotówkowy nie obowiązuje, ponieważ osoba dokonująca zakupów nie jest formalnie przedsiębiorcą.
Pan Wojtek postanowił założyć działalność gospodarczą w zakresie tworzenia oprogramowania dla firm. W ramach przygotowań do otwarcia działalności postanowił on miesiąc wcześniej zamówić stronę internetową, wizytówki, a także wpłacić zaliczkę na profesjonalny komputer. Pan Wojtek w świetle przepisów nie jest jeszcze formalnie przedsiębiorcą, nie jest wpisany do CEIDG, może więc płacić za wszystkie wydatki związane z przyszłą działalnością gotówką, nie zważając na limit.
W przypadku spółek kapitałowych w organizacji (sp. z o.o., sp. akcyjne) mimo, że nie posiadają one wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego są traktowane jako ułomne osoby prawne, będące przedsiębiorcami – obowiązuje ich limit transakcji gotówkowych.
2. Płatności za pobraniem
Zgodnie z Ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli zakupimy towar za pobraniem, a wartość tej transakcji przekracza limit gotówkowy, wtedy płatność dla kuriera musi zostać wykonana w formie bezgotówkowej (np. karta płatniczą).
Do prowadzenia testów tworzonego przez siebie oprogramowania Pan Wojtek musiał zamówić szereg sprzętów elektronicznych (laptop, tablet, telefon i inne). Panu Wojtkowi udało się zamówić wszystko u jednego sprzedawcy, a wartość całego zamówienia przekroczyła 15.000 zł. Aby przyspieszyć dostarczenie przesyłki Pan Wojtek wybrał opcję dostawy za pobraniem. Niezależnie od tego, w jaki sposób kupujący zapłaci za towar, firma kurierska zawsze przelewa te środki na konto bankowe sprzedającego. Ze względu na fakt przekroczenia limitu gotówkowego, Pan Wojtek powinien zapłacić kurierowi kartą płatniczą, bez znaczenia, że bezgotówkowo rozliczy się ze sprzedawcą firma kurierska.
3. Płatność mieszana
Zdawać by się mogło, że jeżeli zapłatę za transakcję powyżej 15.000 PLN podzielimy na kilka sposobów płatności możemy wtedy zapłacić część tej kwoty gotówką. Niestety przedsiębiorca musi wziąć pod uwagę całą wartość transakcji. Jeżeli przekracza ona 15.000 PLN cała płatność musi odbyć się bezgotówkowo.
Załóżmy, że Pan Wojtek cały sprzęt jaki potrzebuje do testów oprogramowania kupuje stacjonarnie, nie przez Internet. Dokonując zakupów w sklepie na kwotę 16.000 PLN chciałby część tej kwoty zapłacić gotówką. Niestety właścicielka sklepu – Pani Asia odmawia mu podziału płatności na gotówkę oraz kartę płatniczą. Pan Wojtek za całe zamówienie musi zapłacić kartą płatniczą, ponieważ w przypadku transakcji przekraczających limit gotówkowy nie ma możliwości zapłaty części tej kwoty gotówką.
4. Płatność w ratach, potrącenie lub zaliczka
W sytuacji, gdy zapłacimy zaliczkę i potem zlecenie zostanie prawidłowo wykonane przez strony umowy, wartość tej zaliczki jest zaliczana na poczet wartości całego zamówienia. W związku z tym do zapłaty zaliczki stosuje się przepisy dotyczące limitu gotówkowego. Przy wyborze formy zapłaty zaliczki musimy wziąć pod uwagę wartość całego zlecenia.
W przypadku potrącenia kontrahentowi całości wierzytelności limit transakcji gotówkowych nie obowiązuje. Występuje on natomiast w przypadku potrącenia częściowego, jeżeli przekracza on wartość całej wierzytelności.
Pan Wojtek ma klienta, który jest mu winny 18.000 PLN za zamówione oprogramowanie. Jednocześnie Pan Wojtek posiada zobowiązanie u tego klienta z tytułu zamówionych sprzętów na kwotę 5.000 PLN. Strony dogadały się, że dokonają potrącenia tych zobowiązań. Klient dopłaci dla Pana Wojtka 13.000 PLN (18.000 PLN – 5.000 PLN). W takim przypadku klient nie może dopłacić dla Pana Wojtka gotówką, ponieważ cała wartość transakcji przekracza limit 15.000 PLN, bez względu na dokonane potrącenie.
5. Przekaz pocztowy lub wpłata gotówki na konto kontrahenta
Zarówno przekaz pocztowy, czy wpłata gotówki na rachunek bankowy kontrahenta są traktowane przez przepisy jako płatności gotówkowe. Jeśli wysokość transakcji przekracza 15.000 PLN, wtedy niezależnie od wpłaconej do banku kwoty, taka forma płatności jest niezgodna z przepisami.
Pan Wojtek zamówił meble do wynajmowanego przez siebie lokalu od stolarza za 17.000 PLN. Stolarz poprosił o zapłatę w formie przekazu pocztowego. Jednak Pan Wojtek wie, że taka forma płatności w przypadku tak dużej kwoty jest niezgodna z przepisami, ma on obowiązek zapłacić bezgotówkowo. Tak samo stolarz ma obowiązek taką płatność przyjąć.
6. Zawieszenie działalności gospodarczej
W trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo nabywać towary lub usługi, czy przyjmować należności. Mimo zawieszenia działalności właściciel firmy nadal jest przedsiębiorcą i ma obowiązek stosować się do przepisów o limicie gotówkowym.
Pan Wojtek w okresie wakacyjnym, ze względu na długi, planowany urlop postanowił zawiesić działalność gospodarczą. W czasie tego zawieszenia jego znajomy postanowił zamknąć swoją firmę i odsprzedać Panu Wojtkowi swój cały sprzęt komputerowy oraz wyposażenie biura za atrakcyjną cenę 16.000 PLN. Mimo zawieszenia działalności gospodarczej Pan Wojtek musi rozliczyć się ze znajomym bezgotówkowo.
7. Umowa na czas określony bez ustalonego minimalnego wynagrodzenia
W momencie podpisywania takiej umowy strony nie mogą określić wartości całej transakcji. Limit gotówkowy będzie obowiązywał ich dopiero od momentu, kiedy suma dotychczasowych płatności przekroczy ustawowy limit. Od tego momentu płatności muszą być dokonywane bezgotówkowo.
W przypadku, gdyby Pan Wojtek podpisał umowę z biurem rachunkowym, z której wynikałoby, że rozliczenie następuje po przeliczeniu liczby przepracowanych godzin przez biuro w danym miesiącu, limit gotówkowy nie będzie dotyczył płatności za usługi księgowe, do momentu, aż suma wpłat od dnia podpisania umowy nie przekroczy ustawowego limitu.
8. Umowa na czas określony z określonym cyklicznym minimalnym wynagrodzeniem
W przypadku, gdy w momencie podpisywania umowy strony mogą ustalić jej wartość np. mnożąc liczbę miesięcy na jaką jest ona zawarta i płatność za jeden miesiąc, wtedy jest to wartość zawartej transakcji i limit gotówkowy stosowany jest już od pierwszej płatności w sytuacji, gdy wartość ta przekracza ustawowy limit. Nie ma znaczenia fakt, że przez większość czasu obowiązywania umowy suma płatności nie przekroczy 15.000 PLN.
Pan Wojtek zawarł umowę z biurem rachunkowym na rok, z miesięcznym wynagrodzeniem 1.5000 PLN. Wartość transakcji za cały rok wynosi 18.000 PLN. Mimo, że Pan Wojtek płaci miesięcznie jedynie 1.500 PLN musi rozliczać się co miesiąc z biurem rachunkowym bezgotówkowo.
9. Umowa na czas nieokreślony z ustalonym wynagrodzeniem
W kontekście umów zawartych na czas nieokreślony, odniesienie ich do limitu transakcji gotówkowych zależy od wysokości okresowego wynagrodzenia, długości okresu rozliczeniowego oraz długości okresu wypowiedzenia. Najlepiej będzie przedstawić to zagadnienie na przykładach.
Pan Wojtek zawarł umowę na czas nieokreślony z firmą, dla której wytwarza oprogramowanie. Miesięczne wynagrodzenie za korzystanie z programu Pana Wojtka wynosi 10.000 PLN. Okres wypowiedzenia tej umowy to 3 miesiące. W takiej sytuacji (umowę można w teorii wypowiedzieć nawet w dniu jej zawarcia) strony mogą jednoznacznie określić wartość transakcji do momentu zakończenia się okresu wypowiedzenia umowy. Wystąpią wtedy trzy płatności, w sumie na 30.000 PLN, więc limit transakcji gotówkowych zostanie przekroczony i od pierwszej płatności firmy muszą rozliczać się bezgotówkowo.
W przypadku, gdyby Pan Wojtek pobierał wynagrodzenie za korzystanie z programu w kwocie 1.500 PLN oraz określił okres wypowiedzenia na 2 tygodnie, płatności do momentu przekroczenia limitu gotówkowego mogą być wykonywane gotówką. W takiej sytuacji firmy nie wiedzą, jak długo potrwa ich współpraca i jaka będzie łączna wartość transakcji. Wiedzą natomiast, że w przypadku najkrótszego terminu trwania umowy, jakim jest okres jej wypowiedzenia limit ustawowy nie zostanie przekroczony.
Zainteresował Cię temat limitu transakcji gotówkowych? Masz ciekawy przypadek, który chciałbyś przedyskutować? Zapraszamy do kontaktu ??