Istota spółki cichej
Spółka cicha występuje wtedy, gdy jeden ze wspólników (tzw. wspólnik cichy) dysponuje majątkiem i/lub środkami finansowymi i chce wnieść je do przedsiębiorstwa lub działalności prowadzonej przez drugiego wspólnika (tzw. wspólnik jawny). Udział w spółce w takiej formie wspólnika cichego nie powoduje powstania wspólnoty majątkowej pomiędzy wspólnikami.
Kim jest cichy wspólnik?
Cichym wspólnikiem może zostać każdy. Nie jest on ujawniany na zewnątrz i formalnie nie ma praw do majątku “spółki”. Jednak jego anonimowość, nie oznacza tajności, szczególnie w odniesieniu do spraw związanych z organami podatkowymi.
Wspólnik cichy nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Jego odpowiedzialność zachodzi w stosunku do wniesionego majątku lub środków finansowych. Wspólnik ten może za to uczestniczyć w pełni w zyskach spółki.
Co mówią przepisy?
Pojęcie i istota spółki cichej były uregulowane w przepisach prawa handlowego, jednak wraz z wprowadzeniem w życie Kodeksu cywilnego w 1964 r. została ona uchylona. Obecnie taki rodzaj spółki jest przykładem spółki nienazwanej. Praktycznie łączy ona cechy umowy o współpracę oraz umowy spółki cywilnej.
W przepisach nie znajdziemy uregulowań dotyczących działalności takiej spółki. Z tego względu przy zawieraniu tego typu współpracy między wspólnikami ważne jest szczegółowe określenie praw i obowiązków obu wspólników.
Zalety spółki cichej
Wśród zalet spółki cichej można wymienić:
- Brak konieczności oficjalnej rejestracji spółki i poniesienia związanych z tym kosztów.
- Wyłączenie z odpowiedzialności za zobowiązania spółki wspólnika cichego – minimalizacja ryzyka dla wspólnika.
- Brak ograniczeń co do wielokrotnego zawierania umów spółki cichej z różnymi podmiotami.
- Swoboda podmiotowa (wybór wspólnika cichego) oraz przedmiotowa (w odniesieniu do wkładu wspólnika cichego do spółki).
- Anonimowość wspólnika cichego.
- Łatwe dofinansowanie działalności gospodarczej, np. dla startupu czy przy braku możliwości otrzymania kredytu z banku na rozwój firmy.
Jednak nie do końca musi być różowo
Przy założeniu spółki cichej może dojść do różnego rodzaju nadużyć, gdzie np. majątek wspólnika cichego może pochodzić z nielegalnych źródeł. Anonimowość wspólnika będzie powodowała brak możliwości rozpowszechniania sukcesu firmy, korzystania z jej renomy. Spółka cicha to także brak możliwości korzystania przez wspólnika cichego ze wzrostu majątku firmowego, jak również uczestnictwa w jego podziale.
Brak regulacji prawnych dotyczących tego typu spółek może powodować nieprzychylne interpretacje organów podatkowych dla wspólników spółki. Chociażby uznanie umowy spółki cichej za umowę pożyczki. Niestety istnieje też możliwość utraty wkładu wniesionego do spółki przez wspólnika cichego, który może natrafić na nieuczciwego lub nieudolnego wspólnika jawnego.
Podsumowanie
Umowy spółki cichej z uwagi na swoje wady nie są popularnymi umowami zawieranymi przez przedsiębiorców. Jednak niekiedy mogą stać się jedynym możliwym i dostępnym źródłem finansowania rozwoju działalności gospodarczej. Warto skorzystać z tego typu umowy, aby sformalizować stosunki z ewentualnym inwestorem.
Jeżeli macie jakieś pytania dotyczące spółki cichej, zastanawiacie się jak powinna wyglądać umowa takiej spółki – napiszcie do nas! Chętnie odpowiemy na każde pytanie 🙂